Z Żaclerza przez Lisie Kamienie na Stachelberg

Opis trasy:

Z Placu Rychorskiego w Żaclerzu ruszamy na zwiedzanie ulicą J. E. Purkyně, obok kościoła i byłego szpitala, by na koniec tego terenu skręcić w lewo na nieutwardzoną drogę leśną. Ścieżka doprowadzi nas do doliny Potoku Chrzanowa (Křenovský potok), gdzie po około 1200 m przed przejazdem przez potok robimy pierwszy postój, by w prawo podejść stromym zalesionym zboczem i zobaczyć skały Lisich Kamieni (Liščí kameny) o wysokości 20 m, podobno kiedyś częściowo wybrane przez kamieniołom. Są one zbudowane z ciemnych skał melafirowych, z widocznymi śladami wypływu strumieni lawy. Drogą dalej dojedziemy do górnej części wsi Chrzanów (Křenov), a zieloną rowerową Trasą Chrzanowską) dojeżdżamy do drogi głównej, na której skręcamy w prawo udając się trasą nr 4210, aby po 550 m zielonym szlakiem turystycznym skierować się na Prkenný Důl. Tu, za pomocą GPS możemy znaleźć na leśnym zboczu (z lewej strony ulicy) wychodnie skalne gruboziarnistych zlepieńców tzw. zespołu warstw żaclerskich, z ciekawymi małymi jaskińkami, wykonanymi w dawnych czasach przez poszukiwaczy złota. Wracamy do drogowskazu turystycznego Drewniany Dół (Prkený Důl), aby oznakowaną trasą rowerową Do bunkrów (K bunkrům) podjeżdżać stromymi serpentynami do ważnego zabytku wojennego – potężnej twierdzy artyleryjskiej Stachelberg. Stąd mamy nie tylko piękny widok na masyw skał wylewnych Gór Kruczych (Vraní hory) z ośmiopiętrowym kamieniołomem ryolitów Královec i stosunkowo równinnym obniżeniem między Górami Kruczymi i Masywem Rychorów (Rýchorský hřbet), zbudowanym z grubych warstw skał węglonośnego zespołu warstw żaclerskich Niecki Śródsudeckiej, ale wspomniane skały gruboziarnistych zlepieńców karbońskich i piaskowce możemy wręcz dotknąć podczas zwiedzania podziemi bunkra Stachelberg. Jeszcze lepszy widok uzyskamy wchodząc na wieżę widokową Elizka, albo na pobliski szczyt widokowy Grzebyczek (Hřebínek), z którego można zobaczyć czynny kamieniołom melafiru Babi, uruchomiony przed wojną dla pozyskania skał do budowy pogranicznych umocnień obronnych. W dalszą drogę ruszamy trasą rowerową nr 4081 w kierunku Żaclerza, przy czym jadąc drogą główną zrobimy jeszcze dwa przystanki. Pierwszy będzie po 1 km od przełęczy z odbiciem na twierdzę Stachelberg, nad wyciągami narciarskimi Family Ski Park Prkenný Důl. Z tego miejsca za ostatnimi domami dolnej części Drewnianego Dołu, na przeciwległym leśnym stoku, spróbujemy zobaczyć długą skośną wychodnię skalną o żółtawym odcieniu o upadzie około 30 stopni, sprawiającą wrażenie „mikrokuesty” uniesionego zachodniego brzegu Niecki Śródsudeckiej. Ta kuesta zbudowana jest z twardych gruboziarnistych zlepieńców tzw. warstw lampertyckich żaclerskiego zespołu warstw, których mogliśmy dotknąć przy wychodni skalnej nad ulicą (przed wjazdem na twierdzę Stachelberg). Zjeżdżamy drogą kolejnych 800 m i bezpośrednio na ostrym zakręcie w lewo będzie widać mało widoczne ślady zarośniętego już małego kamieniołomu twardych skał metamorficznych (o zielonkawym odcieniu), powstałego kiedyś na potrzeby budowy lub naprawy tutejszej drogi. Skały mają strukturę łupkową, często falistą. Tego typu skały Masywu Żaclerza, i Rychorów na zachód od Żaclerza, są najstarszymi skałami, wychodzącymi na powierzchnię na obszarze Geoparku Broumovsko, a ich formowanie się w wyniku rekrystalizacji pierwotnie wulkanicznych skał miało miejsce w paleozoicznym okresie dewonu, przed około 400 milionami lat. Później obok ośrodka narciarskiego Arrakis lekko pod górę dojedziemy na Plac Rychorski (Rýchorské náměstí) w Żaclerzu, gdzie możemy się pokrzepić np. w cukierni Cukrárna Marta.